|
Dzika gęś
Wśród dzikich gęsi spotykanych u nas gniazdującą jest tylko gęś gęgawa, inne gatunki, jak gęś
polna, mała (białoczółka mniejsza), białoczelna i bernikla, są tylko zalatującymi w czasie
wiosennych i jesiennych przelotów.
Gęś g ę g a w a jest z budowy podobna do gęsi domowej. Upierzenie gęgawej jest ciemnopopielate
z białymi paseczkami w poprzek pokryw skrzydeł, na grzbiecie nieco brązowawe. Pierś i podbrzusze
jasnopopielate z ciemnymi plamami. Pióra przyogonowe z wierzchu i spodu białe, ogon biały z
szarymi sterówkami w środku. Dziób cielisty lub żółto-pomarańczowy z białym paznokciem.
Wiosła różowe.
Gęś p o l n a ma upierzenie w całości popielate, na skrzydłach jaśniej prążkowane. Dziób ciemny,
od połowy żółtawy z ciemnym paznokciem.
Gęś m a ł a ma upierzenie brązowo-popielate. Nad dziobem na czole biała plama zachodząca aż nad
oczy. Dziób różowy z białym paznokciem. Wiosła pomarańczowe.
Gęś b i a ł o c z e l n a jest upierzona podobnie jak gęś mała, różni się od niej tylko mniejszą
plamą na czole (nie sięga do oczu).
Gęś b e r n i k l a o b r o ż n a jest upierzona zupełnie inaczej niż poprzednie gatunki. Głowa,
szyja oraz pierś - czarne. Na szyi z obydwu boków białe plamy. Brzuch brązowawo-szary. Lotki
czarno-brązowe. Kuper biały. Ogon czarny. Nogi brązowo-czarne.
Gęś gęgawa ma długość około 100 cm, rozpiętość skrzydeł około 140 cm. Długość dzioba - 5-7,5 cm.
Masa gęsi około 3,5 kg, gąsiora około 4,5 kg. Pozostałe gatunki gęsi są wielkości zbliżonej do
gęgawej z wyjątkiem gęsi małej, która jest znacznie od niej mniejsza.
Gęś żywi się wyłącznie pokarmem roślinnym: wodorostami, trawą, ziarnem zbóż, grochem, tatarką i
oziminą zbóż. Gęsi żerują zarówno na polach, jak i na pobrzeżach wody lub kępach. W czasie
pływania gęś w zasadzie nie żeruje.
Gęś buduje gniazdo na kępach traw, w szuwarach lub przybrzeżnych krzakach. Na wiosnę, w marcu -
kwietniu, znosi 4-9 jaj białego, żółtawego lub zielonawego koloru, wielkości jaj gęsi domowej.
Po 4 tygodniach wysiadywania wylęgają się młode, które krótko po wylęgu (po dwóch dniach)
wychodzą same na wodę. Młode w ciągu dnia pozostają zawsze poza gniazdem i dopiero na noc
ściągają do niego. Latać zaczynają po dwóch miesiącach. Gęsia rodzina żyje razem aż do wiosny
następnego roku. Zdolność rozmnażania się osiąga gęś w trzecim roku życia. Gęś jest
długowieczna; żyje nawet kilkadziesiąt lat.
Gęś g ę g a w a jest ptakiem przelotnym, u nas przebywa w marcu - kwietniu i w październiku -
listopadzie, ale nad dużymi wodami niezamarzającymi jest ptakiem gniazdowym, przebywa cały rok
(nad morzem). W czasie przelotów wiosennych i jesiennych można gęsi spotkać w całym kraju,
gniazdują one jednak tylko w północnej i zachodniej części kraju oraz na śląsku. Pozostałe
gatunki gęsi nie gniazdują u nas, są one tylko przelotne. Występują w okresie wiosennych
(marzec - kwiecień) i jesiennych (październik - listopad) przelotów.
Gęsi przebywając na wodzie siedzą z daleka od brzegów, przeważnie na środku wody. Żyją rodzinami
(stare i młode z ostatniego lęgu), w okresie lęgowym - parami, z tym jednak, że w wylęgu gąsior
nie bierze udziału, ale towarzyszy samicy i pilnuje gniazda, po wylęgu zaś dołącza do rodziny i
wspólnie z samicą wychowuje młode. W czasie odlotów gęsi gęgawe lecą rodzinami, nie łączą się
ani w większe stada, ani z innymi gatunkami gęsi. Gęsi lecą przeważnie na wielkiej wysokości,
jedynie w dni słotne i mgliste lecą niżej i wówczas myśliwy ma możność strzału do nich.
W czerwcu gęś pierzy się (linieje). W tym okresie nie jest ona zdolna do lotu, dlatego przebywa
najczęściej w szuwarach.
Po okresie wylęgu i odchowaniu młodych gęsi zaczynają wędrówki za żerem. Wtedy to dwa razy
dziennie, rano o świcie i wieczorem, godzinę przed zachodem słońca, całe stada zlatują na pola
zbóż, grochu lub tatarki. Gęsi żerujące na polu są bardzo ostrożne i czujne. Podejście ich na
tym żerowisku jest bardzo trudne. Nocują na wodzie.
Polowanie
Polowanie na dzikie gęsi dozwolone jest od września do końca grudnia. Na gęsi poluje się w czasie
jesiennych przelotów wieczornych i porannych, robiąc zasiadkę na trasach przelotów. Gęsi
przelatują stale tymi samymi szlakami i o jednej porze.
W polowaniu na gęsi stosowana jest także zasiadka na żerowiskach wodnych i polnych oraz podchód
zwykły lub z krową na żerowisku. Polowanie na podryw z łódki oraz z naganką organizuje się
podobnie jak na kaczki.
|
|
Żeglarstwo •
łowiectwo